|  صفحه اول  |  بایگانی ترجمه ها  |  بایگانی مطالب وارده |      

   مطلب وارده  

26 تیر ماه 1385 - 2006 July 17

ردپاى CIA در سومالى

مارك مازتى

منبع:نيويورك تايمز

ترجمه:چشم انداز ايران

http://www.sharghnewspaper.ir/850425/html/asia.htm

تلاش هاى پنهان سازمان سيا، موجب انتقادات شديدى از جانب دولت شده و معتقد است كه اين نبردها نه تنها مانع انجام عمليات ضدتروريستى داخل كشور نشده، بلكه برعكس، گروه هاى اسلامى را كه قرار بود به حاشيه رانده شوند تقويت كرد. مقامات دولتى به خاطر اطلاعات مستقيمى كه از مسئله داشتند، به طور خصوصى به انتقاد از مسئولان مربوط پرداختند. اين انتقادات حتى قبل از پيروزى شبه نظامى هاى اسلامى شروع شده بود، زيرا پيروزى گروه هاى اسلامى شكست سنگينى براى سياست آمريكا در منطقه بود كه به سلطه جنگجويان غيرمذهبى در موگاديشو پايان داد. مقامات دولتى گفتند، تلاش هاى «سيا» كه از نايروبى در كنيا شروع شده بود طى چند سال گذشته، صدها هزار دلار به جنگجويان غيرمذهبى سومالى داده بود تا بتوانند اعضاى القاعده را كه فكر مى كردند آنجا پنهان شده اند دستگير كنند يا بكشند. مقامات دولتى معتقدند كه تصميم براى استفاده از جنگجويان به عنوان نيروهاى جانشين تا حدى ناشى از ترس نيروهاى آمريكايى براى شركت در عمليات ضدتروريستى در سومالى بود. آمريكا در سال ۱۹۹۴ بعد از شكست در دستگيرى جنگجويى به نام فرح عيديد كه به مرگ ۱۸ سرباز آمريكايى منجر شد، با عجله سومالى را ترك كرد. طبق نظر مقامات آمريكايى و كارشناسان خارجى، آمريكا پول زيادى به نيروهاى شبه نظامى در اين مورد پرداخته است. طبق گزارش بعضى از كارشناسان، لس لى  رود دبير دوم سفارت آمريكا در نايروبى كه نتايج وخيم عمليات آمريكا را در سومالى به مقامات مربوطه اطلاع داد، از جمله افرادى است كه عمليات سيا را چندان خردمندانه نمى داند. تقريباً همان زمان، مايكل زوريك مسئول سياسى وزارت خارجه در سومالى در پايگاه نايروبى بعد از ارسال گزارش انتقادى به واشينگتن مجدداً مسئول امور كشور آفريقايى چاد شد. يكى از مقامات دولت آمريكا كه امسال به نايروبى سفر كرده بود گفت: مسئولان امور سومالى در دولت معتقدند كه سياست آمريكا در اين كشور چندان عاقلانه نيست. مقام مربوطه گفت: آنها كاملاً آگاه بودند كه بدون هيچ طرح راهبردى عمل مى كنند و اكنون متوجه عواقب نامساعد اعمال خود هم شدند. تلاش هاى آمريكا در سومالى طبقه بندى شده و سرى است. لذا مسئولان پايگاه هاى مختلف اظهار داشتند كه در صورت پنهان ماندن هويت آ نها به بحث در مورد مسائل مربوطه خواهند پرداخت. توماس كيسى سخنگوى وزارت امور خارجه در اين مورد گفت: ما قصد نداريم در مورد سياست داخلى بحث كنيم واضح است كه وزير امور خارجه مى خواهد همه عقايد خود را در اين مورد ابراز كنند. طبق گزارش چند سازمان خبرى، آمريكايى ها مقدارى پول به جنگجويان غيرمذهبى سومالى پرداخته اند. از طرف ديگر خبرگزارى رويترز و مجله نيوزويك از جمله اولين سازمان هايى بودند كه از انتخاب آقاى زوريك به عنوان مسئول كشور آفريقايى چاد خبر دادند، اما دامنه و محل تلاش هاى سازمان سيا و كم و كيف مخالفين اين عمليات هنوز فاش نشده است. بعضى از كارشناسان امور آفريقا معتقدند كه چون آمريكا تمام تلاش خود را صرف دستگيرى و كشتن تعدادى از مظنونان به عضويت در سازمان القاعده كرد از خطر بزرگتر تروريسم در شرق آفريقا غافل ماند.بعضى از كارشناسان معتقدند، كه حمايت آمريكا از جنگجويان غيرمذهبى يكى از عوامل احياى شبه نظامى هاى اسلامى در سومالى است. آنها معتقدند كه حمايت آمريكا از جنگجويان غيرمذهبى كه با شعار اتحاد براى استقرار صلح و مبارزه با تروريسم متحد شده اند، شبه نظامى هاى اسلامى را ترسانده و مجبور به حمله پيشگيرانه كرده است. شبه نظامى هاى مسلمان كه مدت ها است به تعقيب جنگجويان غيرمذهبى مشغول هستند، اعلام كردند كه كنترل بيشتر بخش هاى پايتخت سومالى را به دست گرفته اند. جان پردرگاست از گروه بين  المللى بحران كه يك سازمان پژوهشى غيرانتفاعى است و تجربه هاى زيادى در سومالى دارد معتقد است كه بدون رودربايستى بايد بگويم كه دقيقاً به وجود آمدن همان چيزى است كه ما مى خواستيم محقق نشود. پردرگاست كه زمان رياست جمهورى كلينتون در شوراى امنيت ملى وزارت امور خارجه بخش سياست آفريقا كار مى كرد، در اين مورد اظهار داشت: ما به كسانى كمك كرده ايم كه حالا بلاى جان خود ما شده اند. طبق اظهارات كسانى كه در شوراى امنيت ملى شركت داشتند، فعاليت هاى آمريكا در سومالى توسط مقامات بالاى واشينگتن تصويب و در شوراى امنيت ملى نيز تاييد شده بود. در ماه مارس كه جنگ شديدى داخل و اطراف موگاديشو جريان داشت، تصميم گرفته شد كه در سومالى سياست ضدتروريستى در راس تمام امور قرار بگيرد. طبق گزارش، پيترج گاس از مقامات امنيتى كه اخيراً از سمت خود (مدير سازمان سيا) استعفا داده، امسال ضمن سفر به كنيا، با افسر مسئول ايستگاه نايروبى ملاقات كرد اما هنوز معلوم نيست آيا پول هايى كه به جنگجويان سومالى پرداخت شده نيز مورد بحث قرار گرفته يا نه؟ از طرف ديگر، ويليام م. بل لامى سفير آمريكا در كنيا، مخالف اين است كه آمريكا به خاطر ايجاد خشونت در سومالى مورد سرزنش قرار گيرد. در عين حال بعضى از مقامات رسمى نيز در اين هفته از عمليات ضدتروريستى آمريكا در اين كشور دفاع كردند. يكى از مقامات دولت بوش گفت: شما بايد رهبرى عمليات را از دشمن بگيريد لذا ما بايد هر عامل مهم سياسى را كه مى تواند در مبارزه با تروريسم به ما كمك كند پيدا و از آن استفاده كنيم. در ماه مه، شوراى امنيت ملى گزارش دقيقى از رقابت چند دولت مخصوصاً اتيوپى و اريتره منتشر كرد كه سعى مى كنند براى نيروهاى شبه نظامى سومالى و دولت موقت آن كشور پول و اسلحه تهيه كنند. طبق گزارش مربوطه اين فعاليت ها تحريم بين المللى اسلحه بر سومالى را مخدوش مى كند. اين گزارش تاكيد دارد كه كمك هاى نظامى و مالى چون سيل به سوى اين گروه ها روان است. طبق گزارش سازمان ملل، به نظر مى رسد كه سياست آمريكا، عبارت از حمايت پنهانى از فعاليت هاى ضد تروريستى است. عبدالله يوسف رئيس جمهور موقت سومالى در اوايل ماه جارى هنگام بازديد از سوئد، آمريكا را به خاطر حمايت از جنگجويان موگاديشو مورد انتقاد قرار داد. اين هفته مقامات ارشد آمريكايى اعلام كردند كه ممكن است آمريكا بخواهد با شبه نظاميان اسلامى آنگولا ملاقات كند و پرزيدنت بوش نيز اعلام كرد، اولين اولويت براى آمريكا اين است كه اجازه ندهد سومالى پناهگاه مطمئنى براى تروريست ها شود. هدف از كمك مالى آمريكا به جنگجويان تا حدى به خاطر اين بوده كه بتوانند مظنونان همكارى با القاعده كه مسئول حملات مرگبار شرق آفريقا بوده اند را دستگير كنند. از سال ۱۹۹۸ كه سفارتخانه هاى آمريكا در كنيا و تانزانيا بمب گذارى شد مقامات آمريكايى به دنبال سلولى از القاعده هستند كه فكر مى كنند اعضاى آن، آزادانه بين سومالى، كنيا، اتيوپى و خاورميانه در تردد هستند. هنوز چيزى از حمله به هتلى در مومباساى كنيا و تلاش براى سرنگون كردن هواپيمايى كه از فرودگاه مومباسا، عازم اسرائيل بود نگذشته بود كه آمريكا به اميد اينكه مقامات محلى ممكن است اطلاعاتى در مورد فعاليت هاى القاعده در سومالى به آنها بدهند، به طور غير رسمى با قبايل سومالى تماس گرفت. اين اقدام تا حدودى موفقيت آميز بود. طبق گزارش گروه بين المللى بحران، شبه نظاميان وفادار به جنگ سالار محمد ديره كه از اعضاى قدرتمند موگاديشو به حساب مى آيد، در آوريل ۲۰۰۳ توانست سليمان عبدالله سليم حمد را دستگير كند و به مقامات آمريكايى تحويل دهد. طبق گزارش آقاى پردرگاست نيز كه بارها با روساى قبايل سومالى ملاقات كرده، طى چند سال گذشته، سيا به اميد تحت فشار گذاشتن القاعده، مبلغ بيشترى به شبه نظاميان پرداخته، هرچند اين عمليات مورد موافقت مقامات واشينگتن بوده اما دقيقاً با بقيه نمايندگى هاى امنيت ملى آمريكا هماهنگ نشده است. پردرگاست معتقد است كه با مقامات وزارتخانه هاى دفاع و خارجه صحبت كرده و تذكر داده كه اين سياست جامعى نيست و تماماً در خلأ و به طور ناهماهنگ انجام شده است.